اثر اسانس‌های گیاهی مرزه، آویشن، لیموترش و 8- هیدروکسی‌کینولین‌سیترات بر عمرگلجایی گل بریدنی سوسن دورگه (Longiflorum × Asiatic hybrids) رقم ’سبدازل‘ تحت شرایط انبارداری خشک و مرطوب

سوسن یکی از مهم‌ترین گل‌های بریدنی تجاری می‌باشد و به ‌علت انسداد آوندی عمرگلجایی کوتاهی دارد. از طرفی استفاده از مواد شیمیایی جهت افزایش عمر پس از برداشت، اثرات منفی بر محیط‌زیست و سلامتی انسان در بر دارد. در این پژوهش فعالیت ضدقارچی اسانس‌های 3 گیاه مرزه، لیموترش و آویشن به ‌منظور جایگزینی مواد شیمیایی مورداستفاده در محلول گلجایی بررسی شدند. با روش تقطیر با آب اسانس استخراج و توسط دستگاه GC–MS ترکیبات آن شناسایی گردید. لیمونین ترکیب اصلی اسانس لیموترش و کارواکرول ترکیب اصلی اسانس‌های آویشن و مرزه بود. این پژوهش به بررسی اثر اسانس‌های گیاهی مرزه، آویشن، لیموترش و 8- هیدروکسی‌کینولین‌سیترات (250 میلی‌گرم در لیتر) همراه با ساکارز 3 درصد بر عمرگلجایی سوسن پرداخت. در تیمار کنترل از ساکارز 3 درصد استفاده شد. بدین منظور گل‌های شاخه بریده به‌مدت 12 ساعت در محلول گلجایی قرارگرفته و سپس به‌صورت خشک و یا مرطوب (در آب‌مقطر) بسته‌بندی‌شده و در دمای 8 درجه سانتی‌گراد به‌مدت 15 روز قرار گرفتند. در ادامه به‌مدت 10 روز در دمای اتاق نگهداری شدند و پس از آن مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که استفاده از اسانس‌ها و 8- هیدروکسی‌کینولین‌سیترات نسبت به تیمار شاهد سبب بهبود ویژگی‌های مثبت و عمرگلجایی گردید. گرچه در بین تیمارها، 8- هیدروکسی‌کینولین‌سیترات و اسانس آویشن سبب حفظ بیشتر تعادل آبی گل شاخه بریده گردیدند و علاوه‌براین سبب جلوگیری از تجزیه کلروفیل، آنتوسیانین، فنول و کربوهیدرات‌ها شدند. همچنین این دو تیمار سبب حفظ بیشتر پروتئین کل و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی شدند. لذا می‌توان گفت که اسانس آویشن می‌تواند جایگزین مناسبی برای ماده شیمیایی 8- هیدروکسی‌کینولین‌سیترات در محلول نگهداری گل‌ها باشد.